Regjistrimi i kompanisë në vitin 2024 është një procedurë e thjeshtë dhe e shkurtër, por sjell disa dilema që sipërmarrësit duhet të vendosin.
Sot, gjithnjë e më shumë sipërmarrës vendosin të fillojnë biznesin e tyre, të zhvillojnë idenë e tyre dhe të regjistrojnë kompaninë e tyre. Përpara se të vendosin për hapin e regjistrimit të kompanisë së tyre, sipërmarrësit duan të kenë një pasqyrë të qartë të procedurës dhe dilemave ligjore që sjell ky proces.
Qëllimi i këtij teksti është t’u përgjigjet dilemave dhe pyetjeve më të shpeshta që kanë sipërmarrësit përpara se të marrin një vendim për regjistrimin e kompanisë së tyre. Në tekst do të japim edhe detaje të procedurës praktike në një shpjegim hap pas hapi.
Para se të vendosni të hapni një kompani, duhet të kontrolloni:
Kush mund të regjistrojë një kompani në 2024?
Në Maqedoni, një kompani mund të regjistrojë:
- person fizik vendas;
- person juridik vendas;
- person fizik i huaj;
- person juridik i huaj;
Të huajt dhe personat vendas themelojnë një shoqëri në të njëjtën procedurë dhe në të njëjtat kushte. Në të njëjtën kohë, të gjitha llojet e variacioneve janë të mundshme në lidhje me themeluesit, domethënë, në strukturën themeluese mund të ekzistojnë persona fizikë dhe juridikë vendas dhe të huaj.
Gjithashtu, çdo person fizik ose juridik mund të jetë themelues i disa shoqërive.
Kush nuk mund të regjistrojë një kompani?
Ligji për shoqëritë tregtare përcakton se kush nuk mund të regjistrojë një shoqëri tregtare.
Disa nga kufizimet zbatohen për personat që kanë kryer veprën e falimentimit të rremë dhe janë shpallur fajtorë për një krim të tillë me vendim gjyqësor të formës së prerë. Ai zbatohet për personat të cilëve u është ndaluar kryerja e një profesioni, aktiviteti apo detyre, për sa kohë që zgjasin pasojat ligjore të ndalimit, këta persona nuk mund të regjistrojnë shoqëri tregtare. Nëse një person juridik, pra një kompani, ka një llogari të bllokuar me një mbajtës transaksioni pagese, për sa kohë që llogaria është e bllokuar, nuk do të mund të regjistrohet si themelues dhe të regjistrojë një kompani. Ligji ynë për shoqëritë tregtare (economy.gov.mk) (LSHT) në nenin 29 parasheh kufizime ose pengesa për personat (fizikë dhe juridikë) të cilët nuk mund të regjistrojnë kompani. Kufizimet i shihni në mënyrë të detajuar në Ligj në linkun e shënuar.
Nëse nuk jeni në asnjë nga kufizimet sipas nenit 29 të LSHT, atëherë mund të filloni procedurën për themelimin e një shoqërie tregtare.
Para regjistrimit, duhet të zgjidhni formularin për kompaninë tregtare.
Format e shoqërive tregtare
Sipas Ligjit për shoqëritë tregtare, ekzistojnë pesë forma të ndryshme të shoqërive tregtare:
- Shoqëria tregtare publike (SHTP);
- Shoqëria e kufizuar (SHK);
- Shoqëri me Përgjegjësi të Kufizuar (SHPK);
- Shoqëria Aksionare (SHA);
- Shoqëria e kufizuar me aksione (SHKA);
Në Maqedoni, forma më e përdorur e shoqërisë tregtare është shoqëria me përgjegjësi të kufizuar, sepse një nga karakteristikat kryesore të kësaj shoqërie tregtare është përgjegjësia e kufizuar për detyrimet e shoqërisë nga themeluesit e saj. Praktikisht kjo do të thotë se themeluesit e shoqërisë me përgjegjësi të kufizuar me pasurinë e tyre personale nuk mbajnë përgjegjësi për detyrimet e shoqërisë.
Nëse keni vendosur për formularin SHPK, më poshtë janë hapat për regjistrimin e një shoqërie me përgjegjësi të kufizuar.
Regjistrimi i kompanisë – SHPK, në mënyrë elektronike (hap pas hapi)
Ju mund të regjistroni një kompani vetë ose përmes një agjenti të autorizuar regjistrimi (avokat ose kontabilist).
Nëse vendosni ta trajtoni vetë procesin, do t’ju duhet të bëni të njëjtën gjë në faqen e Regjistrit Qendror. Për procedurën do t’ju duhet edhe një nënshkrim elektronik, i lëshuar nga një prej ofruesve të këtyre shërbimeve (KIBS, Banka, etj.). Dokumentet për regjistrimin e shoqërisë dorëzohen në mënyrë elektronike përmes portalit të Regjistrit Qendror, por paraprakisht duhet të përgatiten si më poshtë:
Hapi 1 – Përcaktimi i informacionit bazë për kompaninë
Pavarësisht nëse do ta kryeni vetë procedurën, apo procedura do të kryhet nga një agjent i autorizuar regjistrimi, duhet të përgatisni informacionin e mëposhtëm:
- Emri i kompanisë
- Adresa e zyrës qendrore
- Shuma e kapitalit themeltar
- Shpërndarja e aksioneve dhe shuma e aksioneve nëse ka disa themelues
- Menaxheri
- Aktiviteti mbizotërues
- Email i kompanisë
- Banka ku do të hapet llogaria e pare
Se çfarë nënkuptojnë të gjitha këto 8 pika, do ta shohim më poshtë në tekst.
1. Emri i kompanisë
Emri përmban një “pjesë përshkruese – që i referohet veprimtarisë së kryer”, “EMRI KRYESOR – emri kryesor” shkurtesën DOO ose DOOEL që i referohet formularit, si dhe “Qyteti” ku është adresa e selisë. e vendosur.
Shembuj të emrave të kompanive do të përfshijnë sa vijon:
– Kompani për shërbime digjitale (emri përshkrues) PROGRAMIRAJ DOO Shkup (emri kryesor + formulari + qyteti);
– Shoqëria për tregti dhe shërbime (emërtimi përshkrues) RABOTI DOOEL Strumica; (emri kryesor + forma + qyteti).
Në aktin e themelimit të shoqërisë duhet të shkruhet edhe emri i shkurtuar i shoqërisë dhe emri i shkurtuar i shoqërisë është gjithmonë pjesa kryesore e emrit + formularit + qyteti. Në shembujt tanë, emrat e shkurtuar të dy kompanive do të ishin:
– PROGRAMIRAJ DOO Shkup edhe
– RABOTI DOOEL Strumicë
Titulli është me shkronja të mëdha dhe të vogla siç tregohet në shembull.
2. Adresa
Çdo kompani duhet të ketë zyrën e saj të regjistruar – një adresë me një rrugë dhe numër të saktë.
Selia e shoqërisë tregtare konsiderohet vendi që është regjistruar në regjistrin tregtar. Çdo ndryshim në selinë e kompanisë duhet të regjistrohet në regjistrin tregtar, përkatësisht në Regjistrin Qendror të Maqedonisë.
Për regjistrimin e adresës nuk kërkohet një marrëveshje qiraje ose akt pronësie.
ADRESA VIRTUALE?
Termi “adresa virtuale” nuk njihet në legjislacionin tonë. Megjithatë, çdo “adresë virtuale” duhet të lidhet me adresën fizike në mënyrë që të mund të regjistrohet në Regjistrin Qendror. Adresa e selisë është thelbësore, sepse e gjithë korrespondenca zyrtare dorëzohet në atë adresë dhe konsiderohet e pranuar siç duhet, pavarësisht se kush e ka marrë në atë adresë. Prandaj, nëse jeni duke blerë një “adresë virtuale”, ofruesi i këtij shërbimi duhet t’ju njoftojë menjëherë për të gjithë korrespondencën që do të mbërrijë në emër të kompanisë.
3. Kapitali themeltar
Sipas Ligjit për shoqëritë tregtare, shuma minimale e kapitalit bazë është 5000 euro.
Kontributi mund të jetë në formë monetare ose jo monetare (në sende, makineri, pasuri të paluajtshme etj. të cilat futen nëpërmjet një vlerësimi të bërë nga një vlerësues i autorizuar).
Këtu është e rëndësishme të përmendet se pagesa e kontributeve nga themeluesit e shoqërisë mund të bëhet brenda 1 viti nga data e regjistrimit të shoqërisë. Kjo do të thotë se një kompani mund të regjistrohet duke paguar 0 denarë në fillim.
Këto fonde, nëse janë në para, mund të përdoren për të shërbyer një sërë detyrimesh që ka kompania, si pagesa e pagave të punonjësve apo kosto të tjera të kompanisë.
4. Shpërndarja e aksioneve ndërmjet themeluesve
Aksionet e themeluesve në shoqërinë me përgjegjësi të kufizuar shprehen në përqindje. Vetë themeluesit përcaktojnë dhe bien dakord për pjesën e ndërsjellë në dokumentet e themelimit. Pra, nëse katër themelues themelojnë kompaninë, aksionet mund të duken kështu:
– Themeluesi numër 1- Pjesa prej 56%;
– Themeluesi numër 2- Pjesa prej 24%;
– Themeluesi numër 3- Pjesa prej 16%;
– Themeluesi numër 4- Pjesa prej 4%;
A DUHET TË KORESPONDOJNË AKSIONET ME NIVELIN E KAPITALIT TË INVESTUAR?
Shuma e përqindjes së pjesës së themeluesit nuk përputhet domosdoshmërisht me masën e kontributit të tij, pra nuk do të thotë domosdoshmërisht që themeluesi që ka dhënë kontributin më të madh të ketë edhe përqindjen më të lartë të aksionit ose anasjelltas. Kjo për faktin se themeluesit kanë lirinë të bien dakord reciprokisht se sa pjesë do të marrin në kompani dhe, rrjedhimisht, në çfarë përqindje do të marrin pjesë në fitimin dhe humbjen e kompanisë.
Shuma e përqindjes së aksionit rregullohet nga themeluesit në aktin e themelimit të Shoqërisë, i cili quhet Marrëveshja për themelimin e shoqërisë me përgjegjësi të kufizuar. Themeluesit kanë mundësinë të bien dakord reciprokisht dhe të nënshkruajnë një Marrëveshje Partneriteti ku ata rregullojnë më në detaje të drejtat dhe detyrimet e tyre në lidhje me marrëdhëniet e partneritetit brenda vetë Kompanisë.
5. Menaxheri
Për menaxher mund të emërohet çdo person fizik i aftë për biznes. Në të njëjtën kohë, i njëjti person që ka themeluar kompaninë mund të shfaqet si menaxher.
Për zgjedhjen e menaxherit vendosin themeluesit dhe ai emërohet gjatë themelimit të shoqërisë me marrëveshjen e themelimit.
Kompetencat e menaxherit përcaktohen nga Marrëveshja e themelimit. Themeluesit mund të vendosin që administratori të ketë kompetenca të pakufizuara, përkatësisht të mund të ndërmarrë të gjitha punët dhe veprimet juridike që janë të lidhura dhe të përbashkëta me menaxhimin e punëve dhe që janë në interes të shoqërisë.
Themeluesit mund të vendosin dhe të kufizojnë kompetencat e menaxherit duke specifikuar çështjet për të cilat menaxheri nuk mund të veprojë pa pëlqimin e tyre. Këto kufizime duhet të regjistrohen në aktin e themelimit dhe në gjendjen aktuale të shoqërisë.
Një person juridik nuk mund të emërohet menaxher i një SH.P.K në Maqedoni.
Në një shoqëri me përgjegjësi të kufizuar mund të emërohen dy ose më shumë persona fizikë.
Në nenin 29-a të Ligjit për Shoqëritë Tregtare mund të gjeni të dhëna për personat që sipas ligjit nuk mund të jenë menaxher.
6. Aktiviteti i kompanisë
Çdo shoqëri tregtare duhet të ketë objektin e saj të funksionimit, pra veprimtarinë prioritare.
Për disa aktivitete specifike, kompania duhet të marrë pëlqimin nga institucionet përkatëse shtetërore për të kryer atë veprimtari, por për numrin më të madh të aktiviteteve nuk kërkohet licencë apo miratim.
Aktivitetet në Republikën e Maqedonisë janë të klasifikuara në një klasifikim kombëtar të aktiviteteve që mund ta shkarkoni në linkun e mëposhtëm: Enti Shtetëror i Statistikës (stat.gov.mk).
Gjatë themelimit të shoqërisë, është e nevojshme që themeluesit të zgjedhin një kod aktiviteti prioritar për funksionimin e shoqërisë, i cili kod duhet të futet në Regjistrin Qendror të Republikës së Moldavisë.
KLAUZULA E PËRGJITHSHME E BIZNESIT
Përveç aktivitetit, me regjistrimin, themeluesi mund të përcaktojë që shoqëria ka një klauzulë të përgjithshme për biznesin, që do të thotë se shoqëria do të mund të kryejë çdo veprimtari nga klasifikimi (përveç atyre që kërkojnë miratim).
7. E-mail dhe banka ku do të hapet llogaria e parë
Gjatë themelimit, do të jetë e nevojshme të regjistrohet e-maili i kompanisë (mund të jetë një e-mail i një domeni të regjistruar ose një e-mail përmes shërbimeve falas). Aplikacioni specifikon gjithashtu se ku do të hapet llogaria e parë bankare.
Hapi 2 – Përpilimi dhe nënshkrimi i dokumentacionit të nevojshëm për regjistrimin e shoqërisë
Nëse keni vendosur informacionin nga hapi 1, dokumentacioni i nevojshëm duhet të hartohet dhe nënshkruhet. Nëse dëshironi të punësoni një nga avokatët tanë për të përfunduar hapat e mbetur, klikoni në lidhjen dhe plotësoni formularin dhe ne do t’ju kontaktojmë.
DOKUMENTET E NEVOJSHME
Për regjistrimin e kompanisë, është e nevojshme të përpiloni dokumente që përmbajnë informacionin nga hapi 1 si më poshtë:
- Deklarata/Marrëveshja e Inkorporimit
- Deklaratë në përputhje me nenin 32 të LSHT
- Deklaratë në përputhje me nenin 29 të LSHT
- Deklaratë në përputhje me nenin 183 të LSHT
- Formulari ZP
Në faqen e Regjistrit Qendror në linkun, mund të gjeni shabllonet bazë të këtyre dokumenteve.
Hapi 3 – Dorëzimi i dokumenteve në Regjistrin Qendror
Në këtë hap, dokumentet e nënshkruara më parë nga themeluesit dorëzohen në mënyrë elektronike në Regjistrin Qendror të Maqedonisë.
Duke vepruar kështu, plotësohet një aplikim elektronik për themelimin e një shoqërie, në të cilin futen të gjitha të dhënat dhe bashkangjiten dokumentet nga hapi i mëparshëm.
Pas dorëzimit të Kërkesës për themelimin e kompanisë së bashku me dokumentacionin për themelim, procedura për marrjen e Vendimit për themelim nga RQM sipas ligjit zgjat 24 orë.
Shoqëria fiton personalitet juridik dhe konsiderohet e themeluar në momentin kur merr vendimin për themelimin nga Regjistri Qendror i Republikës së Maqedonisë. Me këtë zgjidhje atij i caktohet një Numër Unik Identifikimi (EMBS) dhe një Numër Unik Tatimor (EDB).
Me këtë hap, regjistrimi i kompanisë përfundon, por duhet të ndërmerren disa hapa të tjerë:
Hapi 4 – Regjistrimi i pronarit të vërtetë
Pas marrjes së Vendimit të Themelimit, shoqëria ka detyrimin të regjistrojë pronarin e vërtetë. Njëkohësisht, kjo duhet të bëhet brenda 15 ditëve nga dita e vendimit për themelimin. Në rast të tejkalimit të këtij afati, Regjistri Qendror ngarkon një tarifë për vonesën.
Mosregjistrimi i pronarit të vërtetë sjell gjobë në kurriz të kompanisë.
Kompania gjithashtu mund të bëjë regjistrimin e pronarit të vërtetë përmes një agjenti të autorizuar regjistrimi i cili paraqet një aplikim elektronik në RQM për regjistrimin dhe regjistrimin e pronarit të vërtetë.
Pronari real i një shoqërie është çdo person fizik-themelues që ka një pjesë në shoqëri mbi 25%.
Në të njëjtën kohë, një person juridik nuk mund të regjistrohet si pronar i vërtetë i një kompanie. Pjesa mbi 25% në shoqërinë si person fizik mund të jetë e drejtpërdrejtë (nëse vetë personi fizik është themelues i shoqërisë) ose indirekt nëse kushtet për një pronar real plotësohen në mënyrë indirekte.
Një person që ushtron kontroll mbi shoqërinë mund të regjistrohet edhe si pronar real i një shoqërie, nëse asnjë nga themeluesit nuk ka përqindjen e kërkuar të aksioneve në shoqëri. Në këtë hap, është shumë e rëndësishme që agjenti juaj i regjistrimit që kryen regjistrimin e pronarit përfitues, sipas rregullave, të përcaktojë se cili person/a është pronari përfitues i kompanisë.
Për përcaktimin e saktë të pronarit të ligjshëm, duhet të respektohen dispozitat e Ligjit për Parandalimin e Pastrimit të Parave dhe Financimit të Terrorizmit.
Hapi 5 – Vulat
Në këtë hap kompania duhet të marrë vula. Vulat janë bërë në bazë të Vendimit për themelimin e shoqërisë të lëshuar nga Regjistri Qendror i Republikës së Maqedonisë.
Në të njëjtën kohë, vula e rrumbullakët e shoqërisë përdoret nga menaxheri i cili nënshkruan një sërë dokumentesh në emër të shoqërisë, nënshkrimi i të cilave kërkon edhe vendosjen e vulës së rrumbullakët të shoqërisë.
Vula përdoret për mbajtjen e numrave të zyrave dhe një arkiv të rregullt nga kompania.
Hapi 6 – Hapja e një llogarie bankare
Në këtë hap, menaxheri i shoqërisë nënshkruan dhe vulos kontratat nga banka ku do të hapet llogaria dhe dokumentacionin tjetër që kërkohet për hapjen. Me këtë, menaxheri zgjedh llojet e shërbimeve që dëshiron nga banka dhe llogaritë që dëshiron të hapen (denarë, valutë).
Me rastin e dorëzimit të dokumentacionit, menaxheri duhet të dorëzojë në ZP bank formularin e vërtetuar nga noteri, Vendimin për themelimin dhe gjendjen aktuale për pronarin real.
Kohëzgjatja e procedurës për hapjen e një llogarie bankare varet nga banka specifike dhe kompleksiteti i strukturës themeluese të shoqërisë (persona juridikë/fizikë të huaj).
Hapi 7 – Regjistrimi i punonjësit të parë në APRMV (opsionale)
Kur punësohen në kompani, punonjësit duhet të regjistrohen në sigurimin e detyrueshëm në Agjencinë e Punësimit të Republikës së Maqedonisë.
Dokumentacioni i nevojshëm për aplikimin e një punonjësi:
- Kontrata e punës;
- formulari PPR;
- Autorizimi për aplikimin e një punonjësi;
- Marrja e formularit M1/M2 nga ESA për punonjësin.
Nëse kompania nuk i regjistron të punësuarit në sigurimin e detyrueshëm, gjatë një kontrolli të punës, kompania mund të dënohet me paralajmërim dhe gjobë në përputhje me rregulloret ligjore.
Më shumë detaje rreth procedurës së punësimit dhe punës nga shtëpia mund të gjeni këtu.
Çdo kompani duhet të jetë në përputhje me ligjet në fuqi. Nëpërmjet 21 pyetjeve nga fusha të ndryshme, provoni veten dhe identifikoni fushat ku kompania juaj mund të mos ndjekë ligjin. Së fundi, ky test do të gjenerojë menjëherë një shumë përmbledhëse – një vlerësim të gjobave të mundshme – për përgjigjet që nuk janë në përputhje.
Regjistrimi i një kompanie nga distanca?
Një rrethanë e madhe lehtësuese gjatë krijimit të një kompanie është mundësia për ta bërë këtë duke nënshkruar dokumentet nga distanca.
Konkretisht, të huajt ose sipërmarrësit vendas kanë mundësi që kompaninë e tyre ta regjistrojnë në Maqedoni nga distanca, sepse aplikacioni dhe dokumentet janë dorëzuar në RQM eskluzivisht në mënyrë elektronike.
Nëse regjistrimi i një kompanie nga distanca bëhet përmes agjentit të regjistrimit, sipas Ligjit për sistemin me një ndalesë, dokumentet duhet të nënshkruhen në prani të agjentit të regjistrimit.
Duke vepruar kështu, agjenti i regjistrimit verifikon nënshkrimet e themeluesve me nënshkrimin e tij të kualifikuar elektronik.
A mundet një i huaj të marrë një qëndrim të përkohshëm duke regjistruar një kompani?
Kjo është një pyetje shumë e shpeshtë nga të huajt që duan të themelojnë kompaninë e tyre në Maqedoni dhe të drejtojnë biznesin e tyre nga Maqedonia.
Megjithatë, përgjigja e shkurtër është JO. Krijimi i një shoqërie nuk përbën bazë për vendbanim.
Përkatësisht, sipas Ligjit për të huajt, ekzistojnë disa arsye për marrjen e lejes së qëndrimit në Maqedoni, dhe njëra prej tyre bazohet në vetëpunësim ose punësim.
Nëse një i huaj dëshiron të marrë leje qëndrimi, përveç krijimit të një kompanie, duhet të paraqesë edhe kërkesë për marrjen e lejes së punës (mendim pozitiv nga Autoriteti i Vetëpunësimit). Nëpërmjet vetëpunësimit në kompaninë e tij, i huaji do të përfitojë edhe qëndrim të përkohshëm. Sigurisht, vetëpunësimi përfshin kosto mujore për kompaninë për paga dhe kontabilitet.
Vendimin përfundimtar për këtë procedurë e marrin institucionet përkatëse, të cilat në bazë të kritereve ligjore dhe kushteve plotësuese miratojnë Vendim për miratimin ose refuzimin e qëndrimit të përkohshëm në Maqedoni.
Shënim: Ky tekst paraqet përmbajtje informative, të bartur nga ligjet aktuale në Maqedoni me mendimin personal të autorit. Përmbajtja në asnjë mënyrë dhe në asnjë pjesë nuk duhet të konsiderohet këshillë profesionale
Lini një takim me ekipin tonë